Park Gunung Leuser

We hebben besloten om een trekking van één dag te maken i.p.v. meerdere dagen. De wond aan mijn voet is geheeld maar rondom de wond is de huid opgezet en gevoelig. We vertrekken rond half 9 vanuit Sam's bungalows met 2 gidsen richting het park Gunung Leuser. We hebben met Ahmed en Apri al eerder kennis gemaakt. Zij werken ook voor het guesthouse. Ahmed is een flinke uit de kluiten gewassen vent. Hij lijkt op een Sumatraanse Obelix. Als we samen naast elkaar over de houten brug de rivier oversteken gaat de houten brug flink op en neer. Het is best wel een flinke hoogte en ik moet me goed vasthouden. Ahmed is een goedlachse vent die wel van een lolletje houdt. Apri daarentegen is heel klein en tenger, maar heeft ontzettend veel kracht in z'n handen. Apri is een hele zachtaardige man. Als we de rivier zijn overgestoken lopen we door een rubberplantage. Ahmed laat ons zien welk blad een goede antimuggenrepellent is. We smeren ons allen stevig met wat bladeren in. Ook wijst hij naar de sirih oftewel betelnoot. Voornamelijk mannen gebruiken de betelnoot om op te kauwen. Ook krijgen we pandanblad te zien. Dit blad wordt o.a. gebruikt in cake. We vervolgen onze tocht door een rubberplantage. Het rubber wordt verkocht op de plaatselijke markt. We zijn bij het Gunung Leuserpark aangekomen. We klimmen omhoog. Ik heb schoenen van Apri geleend. Het zijn hele lichte stevige bergschoenen. De gidsen zelf dragen lage rubberen schoenen met aan de onderkant noppen. Weinig steun maar ze lopen er heel behendig op. Sommige gidsen zie ik zelfs op blote voeten lopen. Ik had verwacht dat het heel erg benauwd zou zijn in de jungle, maar door het bladerdak voelt het juist koel aan. We zien al de eerste Thomas leaf apen, ze worden ook wel punky monkey genoemd door hun punkkapsel. Deze apen leven in groepen van 20 tot 30 apen. Ze kijken ons nieuwsgierig aan. We klimmen verder de berg op. Apri stopt en maant ons even om stil te blijven staan. Wij blijven bij Amed, en Apri zakt de heuvel weer af. We blijven een tijdje wachten. Zou Apri orang oetans spotten? Ik ben benieuwd. Na een tijdje zegt Amed dat we zachtjes door moeten lopen. Amed loopt voorop. Amed klimt over een boomstam, gaat vervolgens op een boomstronk zitten en zegt heel dramatisch dat hij te moe is om verder te gaan. Ik ga naast hem zitten. Amed wijst naar boven, en dan zie ik ineens twee orang oetans in de boom zitten. Wat een grapjas! Het is geweldig mooi om te zien hoe sierlijk ze bewegen. Ik kan er mijn ogen niet vanaf houden. De ogen en de mimiek van een orang oetan zien er heel menselijk uit. Ze klimmen heel langzaam van boom naar boom.  Prachtig om te zien! Nou, de missie is al geslaagd! We lopen weer verder de heuvel op. Weer spotten we orang oetans. Nu met baby. Zo ontroerend te zien hoe baby orang oetan aan de moeder hangt. Moeder wordt zowel gebruikt als klimrek als veilige haven. Een vrouwtjes orang oetan krijgt gemiddeld 3 à 4 kinderen in haar leven. Om de 6 tot 8 jaar krijgt zij een kind. Niet alle baby orang oetans blijven echter in leven. In Sumatra en Borneo worden de moeder orang oetans door stropers doodgeschoten, de baby orang oetan gevangen en voor veel geld doorverkocht. De baby orang oetan wordt vervolgens in een kooi gestopt en als huisdier gehouden. Dit gebeurt vandaag de dag nog steeds. Het Gunung Leuserpark is samen met een ander park op Sumatra de enige jungle wat er nog over is op Sumatra. De rest van het land staat vol palmolieplantages. Er wordt nog steeds illegaal gekapt, op grote schaal ontbost. Het park is in 1973 gestart. Het park zorgt ervoor dat orang oetans in gevangenschap weer terug naar de natuur gaan. De orang oetans leren weer om voor zichzelf te zorgen. Voornsmelijk moeder en baby orang oetans leven aan de rand van het park. Ook omdat ze in eerste instantie twee keer per dag extra bijvoeding kregen van het park. Deze orang oetans zijn semi-wild. Na jarenlang ze te hebben bijgevoerd zijn ze er sinds kort mee gestopt. De mannetjes orang oetans kunnen goed voor zichzelf zorgen en leven verder in de jungle. Je kunt vanaf Bukit Lawang een trekking van 7 dagen maken door de jungle richting Banda Aceh. De kans dat je neushoorns en tijgers tegen komt is erg klein. De populatie van deze dieren is nog een stuk lager dan de orang oetan. We lopen weer verder door de jungle. We houden even een pauze om wat fruit te eten. Er wordt plastic uitgerold. Bananen, sinaasappels en passievruchten worden uitgestald. We eten wat fruit. Amed en Berend flauwekullen wat. Ineens zegt Apri iets tegen Amed. Apri pakt razendsnel het fruit in. We moeten alles snel inpakken en onze backpack weer omdoen. Het schijnt dat er orang oetans in aantocht zijn Ze ruiken het fruit. Ik raak lichtelijk in paniek en ga achter Amed staan. Zo, denk ik....dan pakken ze hem eerst! Beide gidsen blijven alert en besluiten dat we later het fruit opeten. Ik vraag aan Apri hoe hij het wist dat ze er aan kwamen. Doordat hij takken zag bewegen en takken hoorde breken. Oooo, zeg ik. Ik had het totaal niet in de gaten! We dalen iets de berg af. Amed maant ons zachtjes te lopen. Het is een wilde pauw. Amed wijst waar de pauw zich heeft verschuild. We turen door de struiken. Op een gegeven moment zie ik de lange staart van de wilde pauw. We houden onze adem in. De pauw komt langzaam onze kant op, totdat Amed een hoestbui krijgt. De pauwen zijn erg schuw. De laatste keer dat Apri ze heeft gezien was 6 maanden geleden. We stijgen weer iets. Weer zien we orang oetans van dichtbij. Meerdere mensen zijn met gidsen het park in gegaan. Amed vraagt aan mij wat ik ervan vind dat sommige gidsen de toeristen eten geven om aan de orang oetans te voeren om zodoende een selfie te kunnen maken met een orang oetan. Ik zag het al eerder gebeuren en was erg verbaasd hierover. Ik zeg tegen Amed dat ik denk dat het niet goed is om ze te voeren. Het blijven wilde dieren. Als je de orang oetans aanraakt kun je ook allerlei ziektes overbrengen. Amed vindt het jammer dat andere gidsen het toelaten. Later hoor ik dat er een Nederlands meisje door een orang oetan bij haar pols is gepakt. Het heeft 20 minuten geduurd voordat ze werd losgelaten. Rond een uur of 1 zoeken we een open plek in het bos. Het plastic wordt weer uitgerold. Amed snijdt een ananas in stukken en Apri pakt de lunch uit. Berend en ik krijgen op bananenblad in vetvrij papier nasi goreng aangereikt. Amed en Apri hebben 'junglefood' zeggen ze. Het ziet er heerlijk uit. Heel royaal delen ze met ons hun junglefood. Was is dat lekker! Het is wel fijn om even te eten en te rusten. We praten over het dagelijkse leven, werk en gezin. Amed is vooral in de ban van vrouwen. Het is zo'n grappige vent. Hij droomt alleen maar over vrouwen zegt hij. We pakken alles weer in en vervolgen onze tocht. We dalen nu af. Amed en Apri houden echt rekening met mij. Als ik een pauze wil inlassen of het tempo wil aanpassen hoef ik het alleen maar te zeggen. Berend en ik wandelen regelmatig en zijn ook wel het een en ander gewend, maar de afdaling is best pittig. Ik moet goed kijken waar ik mijn voeten neerzet. De grond is vochtig en daardoor glad. Ook moet ik uitkijken aan welke boom of liaan ik kan hangen om af te dalen. Sowieso klim ik liever dan dat ik daal. Ook is het af en toe een erg smal paadje en moet ik niet teveel naar beneden kijken. Amed wijst naar plekken waar mensen een schuiver hebben gemaakt. Helpt niet echt. Ik word er alleen maar zenuwachtig van. Op sommige stukken reikt Apri mij zijn hand aan en zegt waar ik mijn voeten moet neerzetten. Wat een kracht heeft hij in z'n handen. Ik voel me veilig bij de heren. Apri raapt elk snippertje, flintertje plastic of peuk op wat hij ziet liggen en stopt het in zijn sokken. Als we weer terug zijn in het guesthouse zie ik pas hoeveel hij heeft opgeraapt. Wat ben ik blij dat we met hen mee zijn! Ze hebben ontzag voor de dieren en respecteren de natuur. Ik merk dat ik moe word en we nemen een pauze van 5 minuten. Vooral het neerzetten van mijn linkervoet kost veel energie. Ineens roept Apri dat hij 'notorius Mina' ziet. Mina is berucht bij alle gidsen. De afgelopen jaren heeft ze al meer dan 300 mensen gebeten. Zowel gidsen als toeristen. Ze bijt het slachtoffer slechts één keer totdat ze bloed ziet en vlucht dan de jungle in. Ze is erg wispelturig. Ze zit midden op het wandelpad. Het ziet er heel onnatuurlijk uit. Mina's kind hangt in een boom. Een toerist staat erbij om Mina te voeren. Even een leuke foto en de volgende is aan de beurt. Ik loop snel achter Amed aan om Mina te passeren. We staan op een 'veilige' afstand van Mina. Amed wijst naar haar hoofd en ik zie een groot litteken. Hij vertelt dat ze tijdens haar gevangenschap is mishandeld. Dat ze daardoor agressief is, ook naar andere orang oetans toe. Na een eindeloze afdaling komen we eindelijk bij de rivier aan. We kleden ons om en gaan in de rivier liggen. Het water is heerlijk koel. Na afgekoeld te zijn eten we wat fruit. Het is tijd om stroomafwaarts terug te raften naar ons guesthouse. Ze hebben drie grote banden aan elkaar geknoopt. Amed gaat in de eerste band zitten, daarna Berend en ik samen en in de laatste band zit Apri. Ze hebben beide een stok vast zodat ze zich kunnen afzetten en we niet tegen de rotsen aanslaan of tegen stenen aan botsen. De eerste stroomversnellingkomt. Apri slaakt een oerkreet. Ik hou me krampachtig vast. Ik wil niet uit de band gelanceerd worden en tegen een rots aan knallen. Gelukkig valt het al met al best mee. Ook de stuurmanskunst van beiden zijn goed. Ik geniet van het tochtje. 

Het is inmiddels half 5 's middags als we terug komen. We bedanken onze gidsen voor de leuke en leerzame dag. 

Als ik terugkijk op de dag denk ik met gemengde gevoelens over het park. Eerlijk is eerlijk, ik heb er ook zelf een aandeel in gehad. Ik vond het zelf op 'het randje'. Het is goed om te zien dat de lokale bevolking de toeristen door het park rondleiden. Waar ik moeite mee heb is dat het park meer op een dierentuin gaat lijken. Ik begrijp niet waarom het park de gidsen niet in dienst neemt,
een 'eerlijk' salaris aan ze betaald en goede instructies geeft wat wel en niet mag. Dit gebeurt in vele andere parken wel zo. Elke avond zie ik dat toeristen 'onder druk' worden gezet om vooral toch bij hun een trekking te boeken. Twee Nederlandse toeristen die ook in hetzelfde guesthouse als ons verblijven worden belaagd door de gidsen. Ze horen telkens beleefd het verhaal aan. Wij hebben onze ervaringen over Amed en Apri met hun gedeeld. Zij zijn net als ons van mening dat het al mooi is om de dieren van een afstand te bewonderen. De volgende dag gaan ze voor een tweedaagse trekking met Amed en Apri op pad. Van Apri hoor ik later dat er 'problemen' zijn ontstaan met de andere gidsen omdat ze met hun meegaan. Er schijnt vooral in het laagseizoen veel concurrentie te zijn. Dit komt niet ten goede aan het park en zeker niet voor de dieren! Meer info kun je ook vinden op http://www.orangutan.com/threats-to-orangutans/